Шаргал навчис эргэлдэн унахдаа гунигладаг болов уу

Шаагин орох хүйтэн бороонд мөрөөдлөө санадаг болов уу....

Чамдаа очно гэсэн үгэндээ амлуулаад

Чин зүрхэндээ чиглэх зүгээ даатгасан...

Эрдмийн өргөөний үүдээр

Эрхэмсэг алхан орох 

Энхрий бяцхан үрээ харахад 

Энэ мөчид хосгүй баяраар сэтгэл минь баясан

Эгэлгүй зүрх минь цусаар дүүрэн эргэлдэнэ...

Навчис шаргалтан намар ирснийг 

Салхиний аясаар найган ганхах мододын дуунаас сонсохуйд

Нандин бүхнийг сэтгэлээс сэдрээх мэт 

Зүрхний гүнд эмзэглэнэ

Дуртай намраасаа холдож чадахгүйг би хэдий мэдэх ч

Дундаршгүй их амьдралын далайд

Зүг чиг юугаан олон ядах өчүүхэн навч адил хөвнөм...

Зах хязгааргүй өнгө алаглах

Цэцэгсийн хивсэн дээгүүр

Зүйрлэшгүй сайхан чамдаа

Эрхлэн хөрвөөх зүүдээ манах жаргалтай

 

Аз жаргал

Амжилт бүтээл

Алтан нарны илч гэрэл 

Ашид мөнхөд асгарах болтугай !

Санал гомдлын дэвтэрт минь 

Санаа бодлоо сайхан муухай алинаар нь ч бичиж болно

Сайнаар нь сайрхан урамших минь

Саараар нь харин сайтар тунгаамал хийж хатуужих минь...

Бүрхэг тэнгэртэй өдрүүд үргэлжлэх хэдий ч

Бүжингийн инээмсэглэл бүртийх ч үүлгүй мэт

 сэтгэлийг минь чөлөөлмүй...

Оюуны алхам хийх бүрт

Орчлон ертөнц нээгдэж

Од гаригс хүртэл ойртон ирэх мэт болой...

Эрхэм бичгийн хүмүүн хүндэт ах Дожпаламын Хурц таны бүтээлээс дурсахуй дор...

Хүйн холбоотой нутаг

Хилийн дээс давж салгуу ганцаар явахдаа

Хүйн холбоотой нутгаа бэтэг хагартал санадаг аа

Хэлгий уураг шиг зөөлөн хэдхэн чулууг нь атгачихаад

Хэний ч хүүгийн өмнө юмтай хүн шиг ханхалздаг аа

Хасагт хайрхан уулаа морь болгон үүрсүүлж

Харуй бүрийг зүсэн од шүүрч давхидаг аа

Халуу дүүгсэн өврийг нь манцуй болгон нөмөрчихөөд

Хага ташсан жаврыг цуу татан эрэмшидэг ээ...

 

 

Төөрөг заяа нь түмний ижий

Туулсан амьдрал нь төрийн хатан

Эрлэж хурцалсан ухаан нь төгс

Эрэмгий зоригт цэцэн билэгт...

Ээжийн хайр

Гуниг гунигаа хагацааж дурлалд чи бүдрэвч

Гуйлгаж туниж сурсан ээжийгээ нэг санаарай

Гал халуун дурлал ахиад чамайг соривол

Ганцхан заяасан ээжийгээ мөнх юм шиг сануузай

Эндүү тансаг бэлгээр эээжийгээ бүү хуураарай

Эрэвгэр шар даахийг чинь үнэрлэж байсныг сана даа

Цай цайныхаа дээжийг чиний төлөө өргөснийг 

Цаг цагийн цалгианд чи л ганцаараа мэдэрнэ...

Ирэх жил улам олуулаа гүйнэ шүү...

Жил жилд гүйгчид улам өргөжин тэлж, 

амжилтаа ахиулж, өөрийгөө ялан дийлэх 

шударга тэмцэлд зоригжсоор... 

Ирэх жил 10 км-т гүйдэг ч юм бил үү...???

Сайхан танилцсан хуурай дүү Өнөрбат маань хөгжлийн бэрхшээлтэй, 

тэргэнцэртэй иргэдийн 1,5 км-ийн гүйлтэнд маш амжилттай оролцож 

барианд орсонд баяртай байна. 

Анх удаа орж байгаа бас тэргэнцэр нь нэлээн хуучирсан, дугуй муутай 

манайхнаар бол монголчилж янзлаад унаж байгаа гэхэд сайн давхилаа...

 Амжилт хүсье !

Монгол бүсгүй

Дуулга агсаж сэлэм эргүүлж 

Дайны талбарт дайчин эршүүд

Хаан төрд хатан ухааныг цогцлоож

Эхийн сүүн бүүвэйгээр хорвоог зөөлөлсөн

Эрхэмсэг хатад

Монгол бүсгүй...

 Миний сайхан Аав

Дөлгөөн харцанд нь буурлын ухаан цогцолсон

Даруухан сэтгэлдээ хөөрхөн үрсээ энхрийлсэн

Дандаа мишээх дүрэндээ хайраар цалгисан

Даанч томоогүй насанд минь түшиг болсон...

Завгүй хорвоо

Хүний дүрсийг олж

Хүй цөглөх үеэс

Хүүхдийн насыг дайрах

Хүмүүжлийн ажил эхэлнэ завгүй

Томоогүй нас өнгөрч

Томчуудын зиндаанд ортол

Толгойд бүх юм овоорч

Тоймгүй ажилд зүтгэнэ завгүй

Үр хүүхэд тусдаа гарч

Үймээн шуугиан намдтал

Тал талаас ач зээ зочилж

тайван байдлыг журамлана завгүй...

Алтай Хангай Саяны уулсаас эхтэй

Алс Сибирийн ой хөвчөөр хүрээлэгдсэн

Ахан дүүс Буриад зоны аагтай цайнд сүлэгдсэн

Дэлхийд данстай Дорнын тунгалаг сувд

Дээдэс өвгөдийн минь умдаалан өссөн рашаан ус

Байгаль ээжийн ариухан бэлэг

Байгаль нуурын сүрдэм давалгаа

Балар эртний тэнгис далай

Байгаль далай минь...

Бидний Монголчууд бие биесээ түшин

Баялаг газар шороогоо хайрлан

Алт эрдэнэс юугаа хураан

Ард олноо элбэг дэлбэг байлгаваас

Алс холын Швейцар улс лугаа адил 

Амар жимэр аз жаргалдаа умбах болмой...

Хун цэнгийн аятай

Бүүвэйн дууны эгшгээр

Хурган цагаан манцуйд

Үнэгчлэх хүүгээ харахад

Хуяг дуулгаа нөмөрсөн

Баатар эр нойрсох мэт...

Залуу нас

Нүүгээд өнгөрчихдөг үүл ээ хө

Урсаад явчихдаг ус аа хө

Залуу нас

Хайлаад урсчихдаг цас аа хө

Ургаад хагдардаг өвс өө хө

Залуу нас

Гандаж хувилдаггүй мөнхийн цэцэг биш ээ хө

Гадаа хээр тохиолддог эд биш ээ хө

 

Хайр дүүрэн амьдрал минь

Найдвар дүүрэн итгэл минь

Тэгш дүүрэн жаргал минь...

Тэнэг намайг

 Тэнгэр ниргэг

Тэнгэр газар хоёроо ялгахгүй бүдчин яваа би

Танхил чамайгаа таван үгээр

Таагүй угтан тунирхсандаа

Тун ч их гэмшин уйлнам...

Гэнэн намайг 

Галт аянга ниргэг

Гал ус хоёроо ялгаагүй галзуурч дэмийрчээ би

Голын хайртай хонгор чи минь

Гадаад их далайн чанад руу

Гангар хун шиг нисэн оджээ...

Алт хар тугалга хоёр

Адилхан жинтэй

Алтаар гоёл хийнэ...

Тугалгаар сум хийнэ !

Хар тугалган сумаар

Харагдсан ямар ч амьтныг алж болно

Харин алтаар сум цутгалгүгээр 

Гагцхүү хүнийг хөнөөж болно... 

Зөрүүд залуу цагийн минь зөгнөл зүүдэнд оролгүй

Зөв буруу хоёрын минь зөрөг зөм дээр учрах гэж

Гурван навчис дороо нуугдаж ургасан гүзээлзгэнэ шиг

Гунигтайхан гоо дагина өнгө зүстэй өсөө юу даа

 

Учиръя гэж учраагүй чиний буруу ч юм уу

Учирснаа мартаж чаддагүй миний буруу ч юм уу

Уул уулын ойл шиг залуу насны оргил хавьд 

Уруудах өгсөх хоёр ингэж таарах ч гэж дээ...

 

Энэ өдрийн НЭГ цаг

Ирэх өдрийн ХОЁР цагтай тэнцэнэ...

Орчлонд огт архигүй бол сайхнаа! гэж

Олон эхнэр санааширч явдаг байх даа...

Олон харцуул тэгвэл уйтгар тайлах 

юмгүй болоод

Оронд нь эхнэрээ зодож эхэлвэл 

сайхан уу даа?

Наахнуур бодвол амьдрал гэдэг

Нансалмаа Юндэн хоёр юм

 

Хойноос нь зүүлттэй "хэрэгцээ" нь

Хоролмаа юм 

Байнга зовоодог хөрөнгө нь 

Балган юм

 

Амьдралдаа энэ жүжгийг хэр найруулснаар 

Аж төрөхийн нас сүүдэр тооцогдоно.

Аян замын алтан тоос хөдөлгөж 

Алс нутгаар би наснаасаа олон явлаа...

Алжаал тайлж бор хоног өнгөрөөх гэж 

Айлын хаалгыг мөн ч олон татлаа.

 

Идээ умдаан нь элбэг сайхан атлаа

Ирсэн гийчинд тансаг ор засавч

Ихэмсэг хүйтэн цэмцгэр айл байх юм

Ийм айлд алжаал улам нэмэгдэх юм...

 

Хоол унд нь хомс ядуухан атлаа

Хоноцод дэвсэх илүү гудсаар маруухан ч

Ядаж хүлээсэн садан төрөл шиг айл байх юм

Яг тийм айлд ядаргаа бүрэн арилдаг юм...

...Энгүй өргөн талын нандин цэцэг
Эгшиг дууны уянгалаг хөг аялгуу
 

Цээжинд булгилах зүрхний хэмнэл
Цэцэн үгний охь манлай...

Хурц мэс арьсыг зүснэ

Хурц үгс сэтгэлийг зүснэ...

Архины нөхрийг олоход

Аравхан алхах хэрэгтэй

Амьдралын нөхрийг олоход 

Арвинхан алхах хэрэгтэй...

Хамаг бүрэн хаалттай

Хатуу чанд заалттай 

Солгой хөгжим шиг энэ үед

Согтуурах шиг жаргал алга...

Шүлгийн дэвтрээ улаанаар хавтасласан нь

Шүрийг бус цусыг дүрсэлсэн юм

Шүүн тунгаасан үг бүхний минь

Үсэг тутамд миний цус буй...

 

Хөшиг татсан сэрүүн бороонд 

Хөлрөх адил цонхны шил

Усан дуслаар бөнжигнүүлэн

Уйлж байгаа ч юм уу даа

Хөгшид өвгийн маань эл хуль нутаг

Хөдөө сумын минь бөглүүхэн төв

Урьдын бага нас сэтгэлд орж

Уйлмаар ч байгаа юмуу би

Бороо хураар тэнгэр уйлахуй

Болор шил ч уйлдаг юмуу даа

Цонхыг уйлахад хүний сэтгэл ч

Цочирдож бас уйлдаг юмуу даа

Үүл, цонх, сэтгэл гурав

Үерлэх усан хэлхээтэй ч юмуу даа !

Тэнхлэгээ таллан тойрох  бөмбөрцөг

Тэнцвэр дээрээ эргэлддэг...

Тэгш сондгой нь ээлжлэх амьдрал 

Тэнцвэр дээрээ тогтдог...

Би чамайгаа ойлгохгүй байвал намайг уучлаарай

Би хүссэндээ зөрүүдлээгүй юм шүү

Би биеэ тоосондоо тэгсэн байх шүү

Бяцхан авьяасандаа бардамнасан байх шүү

Буруу зөрүү ойлгохдоо зүтгэсэн байх шүү

Битгий намайг зүхэж буруутгаарай...

Ухаантай хүнд уужим энэ дэлхий

Алдаа оноо, амжилт бүтээлтэйгээ 

хамт зэрэгцэн орших болно...

 
Бичин жилдээ
Билэг оюун саруул

Бие чадал тэнхлүүн

Бодол санаа өөдрөг

Ажил үйлс ундрам

Амжилт бүтээл бахдам

Амин сэтгэл сэргэм

Урагшаа тэмүүлсэн

Урам зоригоор дүүрсэн

Угтах ирээдүйд итгэлтэй яваарай...!

Ямар ч хүн хэрвээ

Ялаа болж төрсөн бол

Хэдгэнэ болохсон гэдэг

Хэдгэнэ болчихоод, болжмор болох гэдэг...

Хэрвээ болжмор болчихвол

Хэт нь заавал бүргэд болох гэдэг

хэн нэгнийгээ тэгээд багалзуурдах сан гэдэг

Хэзээ ёзооны зуршил юм шив дээ...

БӨМБӨГ

Аз жаргал чи

Алаг бөмбөг шиг ойж бууна

Атархан залуугаасаа би

Чамтай хөөцөлдлөө.

Хөлсөө дуслуулж

Хөлөө цуцаанхан гүйж хүрэхэд

Гарын үзүүрээс чи

Ганцхан ойгоод арилна.

Дээр дээр ойно

Дэндүү хол үсэрнэ

Дэвхрээд дэвхрээд чамд

Ихэнхдээн үл хүрнэ.

Хэрвээ би амрах гэж

Хэвтэх буюу суух юм бол

Хэзээ ч чи гүйцэгдэшгүй

Хэт хол арилна

Үүний учир элдэв

Үхэн хатан элдэв

Наран саранд элдэв

Насан туршдаа элдэв...

Чамайг гүйцсэнгүй...

Чадал одоо дуусчээ...

Хайрын салхи намайг эзэмдэж

Хаашаа ч юм бэ нисгээд хөөргөжээ...

Цантаж хөлдсөн цонхны цацаг хээ хуар угалзран харагдах нь

Цас мөсний орон лугаа адил үзэсгэлэнтэй еэ

Уулын цаанаас мандах нарны цацраг гэрэл бүрээр

Солонгын долоон өнгөөр сүлэлдэн гялтганах нь 

Байгаль эхийн амьсгал бүрийг урлан шингээн үлдээсэн мэт...

Аавын хүү нэгэнт доройтсон бол

Аз жаргалтай үеэ олон битгий дурс.

Өлссөн хүн өөх ярьвал

Өөрийн биеийг тамлахын нэмэр !

Зол жаргалыг нэгэнт эдэлсэн бол

Зовж явсан үеэ битгий март.

Агшин төдийд жаргалынхаа үнийг мартвал

Амтгүй жаргал зовлон болж хувирна...

Хүйтрэх, дулаарах тэнгэрийн явдал

Хүний санаснаар болсонгүй гэж

Дэмий ч гэсэн сэтгэлээ засаж

Дээшээ хялалзан хялалзан муулцгаана.

 

 Орчлонд хүн гэдэг амьтан

Овилго муутайгаараа гаргууд билээ

Хэрвээ тэнгэр хүний санаагаар загнах юм бол

Хэдийнээ энэ ертөнц сөнөх буй заа.

 

1977-IX-05